Wiedza i pomoc
4.7.2024

Falownik jednofazowy czy trójfazowy?

Co należy wziąć pod uwagę przy wyborze falownika?

fot. pixabay.com

Falownik jest jednym z najważniejszych i droższych elementów instalacji fotowoltaicznej. Prosumenci mogą zdecydować się na falownik jednofazowy lub trójfazowy. Który z nich należy wybrać?

W skrócie:
  • Falownik odpowiada za zamianę prądu stałego na prąd zmienny.
  • Przy instalacjach o mocy do 3 kW wymagane jest użycie falownika jednofazowego, a przy tych o mocy od 3,68 kW trójfazowego. 
  • Cena nie powinna być najważniejszym kryterium wyboru falownika, warto zwracać uwagę na jakość i gwarancję urządzenia. 

Jak działa falownik?

Dzięki falownikowi możemy wykorzystywać energię produkowaną przez panele słoneczne, ponieważ przekształca on prąd stały (wytworzony przez panele) na prąd zmienny (wykorzystywany przez nas). Koszt falownika stanowi około 20% kosztów całej instalacji fotowoltaicznej, jest to więc spora część wydatków.

Falownik jednofazowy

Falownik jednofazowy, jak sama nazwa wskazuje, podłączony jest do jednej fazy 230 V. Na wyjściu ma natomiast trzy fazy o napięciu międzyfazowym 230 V. Urządzenie tego typu stosuje się w niewielkich instalacjach fotowoltaicznych, o mocy do ok. 3 kW. Inwertery jednofazowe są niedrogie, łatwe w instalacji i wydajne, dzięki czemu świetnie sprawdzają się w małych domach jednorodzinnych.

Falownik trójfazowy

Inwertery trójfazowe stosowane są w instalacjach PV o mocy powyżej 3,68 kWp, czyli tych nieco większych. Zasilany jest z trzech faz 3 x 400 V. Tyle samo faz ma na wyjściu i mają one napięcie międzyfazowe 400 V. Plusem tego rozwiązania jest równomierne rozłożenie faz, gwarantujące mniejsze obciążenie sieci. Falownik trójfazowy minimalizuje ryzyko wahań napięcia i daje możliwość zasilenia urządzeń o większej mocy.

Czy wiesz, że...

Do zamiany prądu zmiennego na prąd stały używa się prostownika.

Kiedy nada się falownik jednofazowy, a kiedy trójfazowy? 

Realny wybór co do liczby faz falownika mają prosumenci, którzy zamontują instalacje o mocy od 3 do 3,68 kW. W przypadku mocy do 3 kW stosuje się falowniki jednofazowe, a dla mocy większej niż 3,68 kW trójfazowe. Wynika to nie tylko ze względów ekonomicznych, ale i fizykalnych oraz prawnych. 

Rodzaj inwertera dla instalacji o mocy większej niż 3,68 kW określony jest w przepisach o Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (iRiESD). Parametry urządzenia muszą być zgodne z przepisami prawa, zatem dla instalacji o takiej mocy wymagany jest falownik trójfazowy. W innym przypadku instalacja fotowoltaiczna nie zostałaby podłączona do sieci przez Operatora Sieci Dystrybucyjnej.

Jaki falownik wybrać dla mocy instalacji 3-3,68 kW? 

Odpowiedź nie będzie zadowalająca: To zależy. Falownik trójfazowy, jak wskazuje nazwa, będzie obciążał równomiernie wszystkie 3 fazy, do których jest połączony. Oznacza to znacznie mniejsze obciążenie sieci energetycznej. Natomiast falownik jednofazowy jest wpięty tylko w 1 fazę. Jeżeli w łatwy sposób można wyróżnić tą najczęściej wykorzystywaną w ciągu dnia (gdy panele produkują energię elektryczną), nie będzie to problemem – nie zawsze jest to jednak proste zadanie.

Jeżeli falownik jednofazowy podłączymy do najstabilniejszej i optymalnie obciążonej fazy to instalacja powinna pracować lepiej – stabilniej i bez przerw. Falowniki jednofazowe są zazwyczaj również tańsze, a dla instalacji o mocy około 3 kW będą miały wyższą sprawność. Z drugiej strony falownik trójfazowy jest lepszym rozwiązaniem, jeśli zamierzasz w przyszłości dokupić panele i rozbudować instalację. W ten sposób unikniesz konieczności wymiany inwertera. W praktyce dla instalacji fotowoltaicznej o mocy z przedziału 3 kW-3,68 kW częściej używa się falowników trójfazowych. Nie jest to jednak wymóg.

Cena to nie wszystko

Na wstępie zaznaczmy, że fotowoltaika to inwestycja, która powinna wytrzymać do 25 lat i przez cały ten czas przynosić właścicielowi oszczędności. Falownik jako jedna z droższych części mikroelektrowni, powinien więc być przede wszystkim objęty gwarancją i mieć długą żywotność.

Wielu prosumentów przekonuje się, że trochę większa kwota wydana na początku może przynieść znaczne korzyści w przyszłości. Polecamy więc w miarę swoich możliwości finansowych rozpatrzyć dostępne opcje nie tylko pod względem ceny, ale również jakości. W tym celu warto zasięgnąć opinii eksperta. Żeby to zrobić, wystarczy wybrać odpowiednią dla siebie ofertę z listy firm fotowoltaicznych.