Zmiany w cenach uprawnień na przestrzeni lat
Pod koniec kwietnia 2021 roku mogliśmy odczuć bardzo gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji CO2. W związku z czym wzrosły również ceny ciepła.
W marcu 2021 roku cena emisji CO2 zbliżała się do 43 euro za tonę. Dla porównania – jeszcze rok wcześniej stawki oscylowały w granicach 22 euro, czyli aż o połowę mniej. W roku 2017 cena wynosiła ok. 5 euro za tonę. W lutym 2022 roku sięgały już blisko 100 euro za tonę. Ta różnica pokazuje bardzo dynamiczną sytuację na rynku.
Aktualna cena uprawnień emisji CO2
Wojna w Ukrainie przyniosła nieoczekiwane zawirowania w cenach emisji. Ograniczenie importu surowców z Rosji przyczyniło się do zachwiań na rynku energii, ale nie były one tak głębokie, jak początkowo przewidywano.
Mimo znacznych podwyżek cen w 2022 roku, lata 2023 i 2024 przyniosły stabilizację. W 2024 roku ceny emisji CO2 wahały się od ok. 54 do 77 euro za tonę, a najniższy wskaźnik osiągnęły w marcu. Na dzień 4 czerwca 2024 opłata za emisję CO2 wynosi 73 euro. Warto jednak pamiętać, że ceny emisji są zmienne, dlatego trudno przewidzieć, jak będą kształtować się w przyszłości – zmieniają się z dnia na dzień.
Jaki wpływ na ceny emisji CO2 ma wojna w Ukrainie?
W dniu agresji Rosji na Ukrainę ceny emisji gwałtownie spadły, osiągając poziom ok. 57 euro w dniu 7 marca 2022 roku. Jeszcze dzień przed atakiem cena wynosiła aż 95,54 euro. Tak dużych spadków nie notowano nigdy wcześniej. Kilka dni później ceny ponownie wzrosły.
Coraz więcej osób sugeruje konieczność zmian w całym systemie EU ETS (Europejski System Handlu Emisjami). Konieczność bycia niezależnym od dostaw surowców z Rosji może nie pozostawiać wyboru i Europa będzie musiała pozostać przy węglu trochę dłużej, przy czym inwestowanie w odnawialne źródła energii nadal będzie priorytetem.
Skąd taki wzrost cen prądu?
EU ETS, czyli Unijny system handlu uprawnieniami do emisji, który powstał już w roku 2005, ma za zadanie zmotywować do redukcji emisji gazów cieplarnianych do atmosfery, czyli do tzw. transformacji. Gwałtowne wzrosty, notowane jeszcze przed atakiem Rosji na Ukrainę, są skutkiem m.in podatku od dwutlenku węgla, który jest nakładany przez EU ETS za produkcję energii ze źródeł wysokoemisyjnych takich, jak węgiel brunatny.
Czy wiesz, że...
Dzięki inwestowaniu w odnawialne źródła energii elektrycznej takie, jak wiatr czy fotowoltaika, można stać się niezależnym energetycznie. W tej sytuacji wzrosty cen za emisję CO2 będą w mniejszym stopniu wpływały na nasz budżet.
Co oznacza taki wzrost cen?
Ceny, które wzrosły, są z pewnością kryzysowe dla polskiej gospodarki, ponieważ bazuje ona głównie na węglu, a spalanie węgla sprzyja z kolei dużej emisji CO2. Tak dynamiczne zmiany na przestrzeni ostatnich lat mają swoje odzwierciedlenie w rachunkach klientek i klientów indywidualnych oraz w rachunkach przedsiębiorczyń i przedsiębiorców. Jest to skutek wyższych kosztów produkcji energii elektrycznej w Polsce. Dopóki polska gospodarka nie przejdzie transformacji, prawa do emisji CO2 będą bardzo dużym problemem.
W 2027 roku opłaty ETS2 uderzą w 6 mln domów w Polsce
Obecnie ceny emisji CO2 uderzają w portfele Polaków pośrednio, wpływając na koszt produkcji energii czy ciepła. W 2027 roku wejdzie w życie kolejny krok, czyli ETS2. Oznacza to, że opłata za emisję CO2 obejmie wówczas nie tylko branżę energetyczną, ale i ponad 6 mln domów w Polsce. Mowa o gospodarstwach domowych ogrzewanych gazem, olejem opałowym lub węglem.
Uprawnienia ETS2 obejmą paliwa kopalne sprzedawane klientom indywidualnym do ogrzewania domów, zatem pokryją je dostawcy paliw. Dotyczy to nie tylko budynków, ale i transportu drogowego – nowa opłata nie ominie benzyny i oleju napędowego. Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, zapowiada walkę o przesunięcie terminu wprowadzenia tej zmiany.
Jak uchronić się przed podwyżkami?
Rozwój odnawialnych źródeł energii wpływa bardzo korzystnie zarówno na prosumentów i prosumentki, jak i na cały kraj. Korzystanie z OZE sprzyja redukcji emisji dwutlenku węgla. Inwestycja w fotowoltaikę jest ważnym krokiem w transformacji gospodarki. W tym celu warto rozważyć dofinansowania do OZE np. z programu Czyste Powietrze oraz najnowszego Ciepłe Mieszkanie. Korzyści może przynieść również zmiana sprzedawcy prądu. Jeżeli jesteś przedsiębiorcą lub przedsiębiorczynią, sprawdź w porównywarce cen prądu dla firm, czy możesz zapłacić mniej za energię elektryczną. Dostawcy prądu mają bardzo dużo ofert, a same ceny zależą od wielu czynników. W kalkulatorze cen prądu sprawdzisz, które oferty mogą być dla Ciebie korzystne. Podejmując szybkie działania, uchronisz się przed podwyżkami cen. Warto jednak pamiętać, że cena uprawnień do emisji CO2 to zaledwie kilka procent kosztów naszego rachunku za prąd.
Rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce
Odnawialne źródła energii są bardzo istotne w kontekście redukcji emisji CO2. Warto nadmienić, iż z roku na rok wzrasta produkcja energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznych. Oznacza to, że produkuje się mniej prądu z węgla, co bardzo sprzyja zdrowiu i środowisku. Przejście na odnawialne źródła energii jest również dobrym krokiem, aby państwa mogły uniezależnić się od importu paliw. Warto wspomnieć, iż niektórzy sprzedawcy energii elektrycznej oferują gwarancję pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych. Klienci i klientki decydujący się na krok w stronę ekologii, otrzymają certyfikat pochodzenia tzw. zielonej energii z OZE.
